Αν δεν έχετε ακόμη δει την ομιλία TED της Carol Dweck, καθηγήτριας ψυχολογίας στο Πανεπιστήμιο του Στάνφορντ, πρόκειται για μία ομιλία που μπορεί να σας αλλάξει τη ζωή.
Η Carol Dweck μέσα από την ομιλία της εξηγεί πώς μια απλή λέξη – η λέξη ακόμη – μπορεί να αλλάξει τον τρόπο σκέψης μας, την αυτοεκτίμησή μας ακόμη και τον τρόπο που μεγαλώνουμε τα παιδιά μας.
Στο σημερινό post θα ενσωματώσω το βίντεο της ομιλίας και θα συνοψίσω τα σημεία που μου έκαναν μεγαλύτερη εντύπωση. Ελπίζω να έχει την ίδια επίδραση και στη δική σας ζωή, όπως είχε και στη δική μου.
Η ομιλία ξεκινά με μια δυνατή ιστορία για ένα λύκειο στο Σικάγο. Το σχολείο αντί να βάζει βαθμό κάτω από τη βάση στους μαθητές που δεν πέρασαν ένα μάθημα έβαζε «όχι ακόμη». Βαθμός: Όχι ακόμη. Not Yet. Αυτές οι δύο μικρές λέξεις έδιναν στους μαθητές την ελπίδα ότι θα μπορούσαν να περάσουν αν προσπαθούσαν ξανά, παρακινώντας τους να συνεχίσουν να προσπαθούν. Είναι πολύ διαφορετικό το “απέτυχες” από το “δεν πέτυχες ακόμη”.
Όταν η Carol Dweck ήταν ερευνήτρια, είχε την ευκαιρία να εξετάσει διάφορες ομάδες παιδιών και να μελετήσει τη συμπεριφορά τους. Σε μία από αυτές τις έρευνες έδωσε σε 10χρονα παιδιά γρίφους που ήταν δύσκολοι για την ηλικία τους. Κάποια από αυτά τα παιδιά, παρ’ όλο που δεν μπόρεσαν να λύσουν τους γρίφους αντέδρασαν με ανέλπιστα θετικό τρόπο ενώ κάποια άλλα κάποια με αρνητικό. Ένα παιδί της πρώτης ομάδας παιδιών είπε “Μου αρέσουν οι προκλήσεις!” ή “ήλπιζα ότι θα μάθω κάτι καινούργιο!”
Τα παιδιά που ανήκαν στη δεύτερη ομάδα ένιωθαν ότι συνέβη κάτι τραγικό, κάτι καταστροφικό, γιατί η εξυπνάδα τους είχε αμφισβητηθεί. Μετέπειτα παραδέχθηκαν ότι σε επόμενο αντίστοιχο τεστ θα προσπαθούσαν να αντιγράψουν. Για να αισθανθούν καλύτερα για τον εαυτό τους, προσπαθούσαν να βρουν παιδιά που τα πήγαν χειρότερα από τα ίδια.
Η Carol Dweck αναφέρει επίσης τους όρους fixed mindset και growth mindset (παγιωμένη ή στατική νοοτροπία και νοοτροπία ανάπτυξης) που σήμερα είναι πλέον αρκετά διαδεδομένοι. Τα άτομα που ανήκουν στην πρώτη κατηγορία πιστεύουν ότι η εξυπνάδα είναι στατική και δεν μπορεί να βελτιωθεί.
Αντιθέτως, τα άτομα που έχουν νοοτροπία ανάπτυξης πιστεύουν πως η εξυπνάδα μπορεί να αναπτυχθεί και ότι επιτυχία είναι αποτέλεσμα προσπάθειας και σκληρής δουλειάς. Πιστεύουν δηλαδή στη δύναμη του ΑΚΟΜΗ.
Πώς λοιπόν μπορούμε να βοηθήσουμε κι εμείς τα παιδιά μας να πιστέψουν στη δύναμη του ακόμη;
Κατ’ αρχάς θα πρέπει να πιστέψουμε ΕΜΕΙΣ. Γιατί είτε θα υιοθετήσουμε νοοτροπία ανάπτυξης είτε όχι και η επιλογή είναι δική μας. Αυτό το post, η ομιλία, το βιβλίο της Carol Dweck με τίτλο Άλλαξε τον τρόπο που σκέπτεσαι θα μας βοηθήσει να κάνουμε τα πρώτα βήματα ως προς αυτή την κατεύθυνση.
Θα πρέπει να ενημερωθούμε για τις πρόσφατες έρευνες στη νευροεπιστήμη που δείχνουν ότι ο εγκέφαλος είναι πολύ πιο εύπλαστος από όσο πιστεύαμε. Έχει την ικανότητα να αναπλάθεται, να κάνει νέες συνάψεις, ακόμη και να δημιουργεί νέους νευρώνες καθ’ όλη τη διάρκεια της ζωής μας.
Επομένως, θα πρέπει να κατανοήσουμε ότι η κάθε αποτυχία είναι ευκαιρία μάθησης και ανάπτυξης.
Θα πρέπει να επαινούμε τα παιδιά μας με σοφία. Να μην επαινούμε την εξυπνάδα ή το ταλέντο. Αλλά την προσπάθεια, την επιμονή, την πρόοδο, τη βελτίωση. Όταν λες μπράβο στην προσπάθεια, δημιουργείς παιδιά που γίνονται πιο ανθεκτικά, πιο δυνατά.
[Δείτε και το σχετικό post 50 θετικές φράσεις για να λέμε στα παιδιά μας]
Θα πρέπει να χρησιμοποιούμε συχνότερα τη λέξη ΑΚΟΜΗ. Όταν τα παιδιά μας απογοητεύονται γιατί δεν μπορούν να κάνουν κάτι και λένε “δεν μπορώ να το κάνω” να τους θυμίζουμε: Δεν το έκανες ΑΚΟΜΗ.
Όταν λένε “δεν το καταλαβαίνω”, να τους λέμε “δεν το κατάλαβες ΑΚΟΜΗ”.
Όταν λένε δεν είμαι καλός σε αυτό (στα μαθηματικά, στο μπάσκετ, στην έκθεση) να απαντάμε “δεν είσαι καλός ΑΚΟΜΗ”.
Με άλλα λόγια δεν είναι ότι είτε το ‘χεις είτε δεν το ‘χεις. Συνέχισε την προσπάθεια. Η προσπάθεια και η επιμονή σε κάνουν εξυπνότερο και δυνατότερο.
Θα πρέπει να διδάξουμε στα παιδιά μας ότι κάθε φορά που βγαίνουν από τη ζώνη άνεσής τους για να μάθουν κάτι καινούργιο και δύσκολο, οι νευρώνες στον εγκέφαλό τους κάνουν νέες, δυνατότερες συνάψεις. Και αυτό τα κάνει εξυπνότερα.
Η δυσκολία και η προσπάθεια είναι ευπρόσδεκτες όταν ξέρεις ότι σε κάνουν εξυπνότερο και σε φέρνουν πιο κοντά στην επιτυχία.
Η Dweck μοιράζεται επίσης μια ιστορία ενός γράμματος που έλαβε από ένα 13χρονο αγόρι, το οποίο της έγραφε ότι ακολούθησε τις συμβουλές της και είδε μεγάλη βελτίωση στο σχολείο, στις φιλίες και στις οικογενειακές σχέσεις. Το παιδί υπέγραφε το γράμμα, «Τώρα συνειδητοποιώ ότι έχω σπαταλήσει το μεγαλύτερο μέρος της ζωής μου».
Μπορεί η νεανική ειλικρίνεια του παιδιού να είναι συγκινητική, όμως όσοι πιστεύουν ότι δεν είναι αρκετά ικανοί ή έξυπνοι, τα παρατάνε και οδηγούνται πράγματι στο να σπαταλήσουν τη ζωή τους.
Το να αλλάξουμε από παγιωμένη νοοτροπία σε νοοτροπία ανάπτυξης μπορεί να μην είναι εύκολο, αλλά είναι απαραίτητο. Το κλειδί είναι να θυμόμαστε ότι οι ικανότητές μας αναπτύσσονται και ότι αν επιλέξουμε νοοτροπία ανάπτυξης, τα πάντα μπορούν να συμβούν. Είτε πρόκειται για ένα νέο χόμπυ, είτε για μία πρόκληση στη δουλειά κάθε αποτυχία είναι ευκαιρία για μάθηση και ανάπτυξη.
Ας κάνουμε τη λέξη ΑΚΟΜΗ τη νέα μας αγαπημένη λέξη και ας δούμε τη ζωή μας να αλλάζει!
Αν το συγκεκριμένο post σας άρεσε, τότε η ενότητα “Ενίσχυση της Αυτοεκτίμησης των παιδιών” του club μελών μου για μαμάδες Love, mom θα σας ενθουσιάσει. Η δύναμη του ακόμη, είναι ένας μόνο από τους 10 βασικούς τρόπους που αναλύονται στην ενότητα.
Γίνετε μέλη εδώ σήμερα για να αποκτήσετε πρόσβαση και να μελετήσετε τους υπόλοιπους 9 τρόπους.
Υπέροχο άρθρο Άσπα! Αν και μέλος στο love mom εδω και 3 τρία χρόνια, δεν είχα διαβάσει για τη δύναμη του ΑΚΟΜΗ. Ευχαριστούμε πολύ!!
Ευχαριστώ κι εγώ Μελίνα! Στο Love, mom θα το βρεις στο “Πώς μπορούμε να ενισχύσουμε την αυτοεκτίμηση των παιδιών” (μέρος 2)!
Υπάρχει ένα πολύ ωραίο βιβλίο για μικρά παιδιά που εστιάζει ακριβώς σε αυτό που περιγράφεις. Είναι το “Γέτι και η δύναμη του ακόμη” της Μαρίνας Γιώτη. Είναι αγαπημένο μας!
Ευχαριστούμε για την πρόταση Χρύσα!