H Μαρία Μοντεσσόρι είχε πει: «Ποτέ μη βοηθάτε ένα παιδί σε μία εργασία που νοιώθει ότι μπορεί να την καταφέρει μόνο του».
Όταν έρχεται στον κόσμο ένα μωρό, δεν μπορεί να επιζήσει χωρίς τη βοήθειά μας. Τα μωρά βασίζονται πάνω μας για όλες τους τις ανάγκες: να τραφούν, να ντυθούν, να ζεσταθούν. Η βρεφική ηλικία όμως περνάει γρήγορα και καθώς τα παιδιά μεγαλώνουν, μπορούν να κάνουν όλο και περισσότερα πράγματα μόνα τους.
Ως γονείς πρέπει να θυμόμαστε ότι η δουλειά μας είναι να υποστηρίξουμε αυτή την ανεξαρτησία. Όσο δύσκολο κι αν είναι, πρέπει να θέλουμε να μην μας χρειάζονται. Να μας αγαπάνε αλλά να μην μας χρειάζονται, όπως έγραφα σε ένα παλαιότερό μου post.
Και αυτό γίνεται με μικρά μικρά βηματάκια από την αρχή. Να τα αφήνουμε να πιάνουν μόνα τους το κουτάλι τους. Να τα αφήνουμε να πιουν μόνα τους το νερό τους. Αργότερα να ντύνονται μόνα τους, να πλένονται μόνα τους ή να φτιάχνουν μόνα τους ένα εύκολο σνακ στην κουζίνα.
Στο σημερινό ποστ θα δούμε 5 απλές ιδέες για το πώς να ενδυναμώσουμε τα παιδιά και να τα βοηθήσουμε να γίνουν πιο ανεξάρτητα.
Και ξεκινάμε από αυτό που ανέφερα ήδη:
1. Δεν κάνουμε για τα παιδιά αυτό που μπορούν να κάνουν μόνα τους
Δεν θα ξεχάσω ποτέ την εποχή που τα παιδιά μου ήταν μικρά και έκαναν μπαλέτο. Δεν έχει βέβαια κανείς την απαίτηση από ένα κορίτσι 4-5 χρονών να φορέσει μόνο του από την αρχή το καλσόν του μπαλέτου, μπορεί όμως να φορέσει μόνο του τα υπόλοιπα. Και σίγουρα μπορεί να γδυθεί από μόνο του. Κι όμως ήμουν η μόνη μαμά στα αποδυτήρια που ΔΕΝ έγδυνε τα κορίτσια της μετά το μάθημα.
Για να λέμε όμως τα πράγματα με το όνομά τους, ήμουν επίσης και η μαμά που έφευγε πάντα τελευταία. Αν λοιπόν δεν έχεις τη δυνατότητα να αργήσεις γιατί πνίγεσαι να φύγεις και να πας να μαζέψεις το άλλο σου παιδί από τη δική του δραστηριότητα, δεν θα καθίσεις να περιμένεις. Όμως άλλο να το κάνεις συνειδητά και άλλο μηχανικά και να μην συνειδητοποιείς ότι στερείς από το παιδί σου την ευκαιρία να μάθει και να ανεξαρτητοποιηθεί.
Είναι σημαντικό να βρίσκουμε συνεχώς απλούς τρόπους για να ενθαρρύνουμε αυτή την ανερξαρτησία. Για παράδειγμα:
- Διαμορφώνουμε ένα χαμηλό ντουλάπι ή συρτάρι στην κουζίνα με πιάτα και ποτήρια για να έχουν άμεση πρόσβαση.
- Τα αφήνουμε να να επιλέξουν από το βράδυ τα ρούχα που θα φορέσουν την επόμενη.
- Τα αφήνουμε να ντυθούν, να χτενιστούν, να πλυθούν μόνα τους, ακόμη κι αν αυτό θα πάρει λίγο επιπλέον χρόνο.
- Τα βοηθάμε να κατακτήσουν την ανεξαρτησία στο διάβασμα μαθημάτων. Μεγάλο το στοίχημα για το οποίο έχω γράψει αναλυτικότερα post. Δείτε τα εδώ:
✏️ Πώς μπορούμε να βοηθήσουμε τα παιδιά στο διάβασμα των μαθημάτων;
✏️ Διάβασμα στο σπίτι: Βοηθώντας τα παιδιά να αποκτήσουν καλές συνήθειες
- Φτιάχνουμε λίστες δραστηριοτήτων για να ξέρουν τα παιδιά τι έχουν να κάνουν το πρωί, το μεσημέρι και το βράδυ και να μην τρέχουμε από πίσω τους συνέχεια για να δίνουμε συνέχεια οδηγίες.
Στο σετ μου με τα 20+ SUPERcalifragilisticexpialidocious εκτυπώσιμα για παιδιά υπάρχουν έτοιμες κάρτες δραστηριοτήτων με σχέδια για την πρωινή, μεσημεριανή και βραδινή προετοιμασία και κενές λίστες για τα μεγαλύτερα παιδιά.
2. Διδάσκουμε στα παιδιά την ανεξαρτησία μέσα από τις δουλειές του σπιτιού
Κάθε φορά που γράφω για τις δουλειές του σπιτιού και πόσο σημαντικό θεωρώ να αναθέτουμε στα παιδιά δουλειές ανάλογα με την ηλικία τους, όλο και κάποιος βρεθεί που θα το παρεξηγήσει και θα πει “τα παιδιά δεν είναι σκλάβοι”.
Μα εννοείται ότι τα παιδιά δεν είναι σκλάβοι. Όμως το να σηκώσει το παιδί το πιάτο του από το τραπέζι και να το βάλει μέσα στο νεροχύτη ή στο πλυντήριο δεν είναι σκλαβιά. Ούτε το να μαζέψει τα παιχνίδια του μετά το παιχνίδι.
Εννοείται ότι δεν αποκτάμε παιδιά για να τους φορτώσουμε τις δουλειές μας και να καθίσουμε να δούμε τηλεόραση! Αναθέτουμε δουλειές γιατί προσπαθούμε να τα προετοιμάσουμε για τη ζωή τους ως ενήλικες, έτσι ώστε να μπορούν να φροντίσουν τον εαυτό τους.
Τους μαθαίνουμε ότι δεν θα υπάρχει πάντα κάποιος που θα τρέχει από πίσω τους.
Τους μαθαίνουμε ότι στην οικογένεια είμαστε ομάδα και νοιαζόμαστε ένας τον άλλον. Και ότι όλοι συνεισφέρουμε στο να λειτουργήσει αρμονικά αυτό το σπιτικό, ακόμα κι αν υπάρχουν πράγματα που δεν μας αρέσει να κάνουμε.
Και τους εξηγούμε ότι πολλές φορές στη ζωή υπάρχουν πράγματα που κανείς δεν θέλει να κάνει, όμως έτσι είναι η ζωή. Κάποιος πρέπει να τα κάνει!
Στο αναλυτικό μου post Δουλειές του σπιτιού και παιδιά: Όλα όσα θέλετε να ξέρετε (και γιατί είναι κλειδί για την επαγγελματική τους επιτυχία) θα διαβάσετε περισσότερα για τις δουλειές τους σπιτιού και το σύστημα που ακολουθούμε στο δικό μας σπίτι.
3. Διδάσκουμε διαχείριση χρημάτων και οικονομική ανεξαρτησία
Eίναι απίστευτο το γεγονός ότι στο σχολείο δεν μαθαίνουμε σχεδόν τίποτα για τα χρήματα. Και όταν τελειώνουμε το σχολείο ή τις σπουδές μας, καλούμαστε να κερδίσουμε χρήματα (που δεν έχουμε μάθει πώς) και καλούμαστε επίσης να τα διαχειριστούμε (που επίσης δεν έχουμε μάθει πώς).
Εφόσον λοιπόν τα παιδιά δεν μαθαίνουν τίποτα στο σχολείο για τη διαχείριση χρημάτων, θα την μάθουν στο σπίτι από εμάς.
Αυτό είναι επίσης ένα θέμα με το οποίο έχω καταπιαστεί στο παρελθόν στο post:
💰 Πώς να μάθουμε στα παιδιά να διαχειρίζονται τα χρήματά τους
Με δυο λόγια όμως, το σύστημα με τα 3 βάζα που περιγράφω στο παραπάνω post είναι ένας σπουδαίος τρόπος για για να διδάξουμε στα παιδιά μας πώς να διαχειρίζονται τα χρήματά τους.
Και τώρα κάποιος θα με ρωτήσει “μα τα παιδιά πώς γίνεται να έχουν χρήματα;” Παρ’ όλο που η κάθε οικογένεια έχει τους δικούς της κανόνες (π.χ. κάποιες οικογένειες δίνουν χαρτζιλίκι ενώ άλλες δεν δίνουν) αργά ή γρήγορα τα παιδιά θα βρεθούν με κάποια χρήματα στα χέρια τους. Μπορεί να τους τα δώσει ο παππούς και η γιαγιά, οι νονοί, να τα μαζέψουν στα κάλαντα ή ακόμα και να τα κερδίσουν.
Το γεγονός ότι έχουν χρήματα στα χέρια τους είναι μία χρυσή ευκαιρία να μάθουν να εκτιμούν την αξία των χρημάτων, να μάθουν πώς να τα ξοδεύουν με σύνεση και να αρχίσουν να μαθαίνουν πώς δουλεύει ο κόσμος γύρω τους.
4. Αφήνουμε τα παιδιά να κάνουν λάθη
Στην προσπάθειά τους να γίνουν ανεξάρτητα, τα παιδιά κάνουν λάθη, κάτι που οι περισσότεροι γονείς αποδίδουν σε ανικανότητα και έλλειψη ωριμότητας. Όμως τα λάθη είναι ένα φυσιολογικό μέρος της ζωής και πολύ κρίσιμης σημασίας για τη μάθηση, την ανάπτυξη και την ανεξαρτησία. Οι αποτυχίες θα επιτρέψουν στα παιδιά να αποκτήσουν δεξιότητες κριτικής σκέψης, διορατικότητα, ανθεκτικότητα, συμπόνια για τους άλλους και τον ίδιο τους τον εαυτό.
Τα λάθη σημαίνουν ότι μαθαίνουμε, μεγαλώνουμε και παίρνουμε ρίσκα. Η μέρα που σταματάμε να κάνουμε λάθη είναι η μέρα που σταματάμε να ζούμε. Ο τρόπος με τον οποίο αντιμετωπίζουμε τα μαθήματα που παίρνουμε από τα λάθη κάνουν τη διαφορά.
Μαθαίνουμε λοιπόν στα παιδιά ότι τα λάθη είναι μέσα στη ζωή. Μοιραζόμαστε τα δικά μας λάθη, μοιραζόμαστε τα μαθήματα που πήραμε και δίνουμε το καλό παράδειγμα. Ξεκινάμε από την αρχή και ξαναπροσπαθούμε.
5. Μαθαίνουμε στα παιδιά να λύνουν μόνα τους τα προβλήματά τους
Παρατηρούμε, επισημαίνουμε και λέμε μπράβο όταν τα παιδιά προσπαθούν να λύσουν προβλήματα. Και όταν λέμε προβλήματα, δεν εννοούμε κάτι το φοβερό! Μπορεί να χρειαστεί για παράδειγμα να αποφασίσουν τι θα κάνουν όταν έχουν να πάνε την ίδια μέρα και ώρα σε δύο διαφορετικά πάρτυ.
Εξάλλου η επίλυση προβλημάτων είναι μία από τις top επιθυμητές δεξιότητες που χρειάζεται κάποιος για να πετύχει στον εργασιακό τομέα σύμφωνα με το Word Economic Forum.
Ας μην ξεχνάμε επίσης ότι τα παιδιά μαθαίνουν νέες δεξιότητες και συμπεριφορές παρατηρώντας τους άλλους. Μπορούμε να μιλάμε μπροστά τους για τα βήματα που ακολουθούμε σε δικές μας περιπτώσεις επίλυσης προβλημάτων. Ό,τι κι αν ακούσουν θα είναι προς όφελος τους όταν καταλάβουν ότι κι εμείς οι γονείς τους αντιμετωπίζουμε προκλήσεις.
Και αν θέλετε να πάτε την επίλυση προβλημάτων σε ένα άλλο επίπεδο, κατεβάστε το εκτυπώσιμό μου 4 βήματα για να μάθουμε στα παιδιά να λύνουν μόνα τους τα προβλήματά τους και διαβάστε εδώ το συνοδευτικό post για το πώς να το αξιοποιήσετε.
Συμπληρώστε την παρακάτω φόρμα και να σας στείλω το εκτυπώσιμο στη στιγμή. Ταυτόχρονα θα εγγραφείτε στις ενημερώσεις μου μέσω email για να μείνουμε σε επαφή και να μη χάνετε ποτέ τίποτα!
Ως γονείς είναι φυσιολογικό να νιώθουμε διχασμένοι. Από τη μία θέλουμε να μεγαλώσουμε υπεύθυνους και ευτυχισμένους ενήλικες αλλά από την άλλη έρχονται στιγμές που θέλουμε τα παιδιά μας να μείνουν παιδιά για πάντα.
Όμως, εκτός από το να τα αγαπάμε άνευ όρων, το να διδάξουμε στα παιδιά μας να είναι δυνατά και ανεξάρτητα, είναι ένα από τα καλύτερα δώρα που μπορούμε να τους κάνουμε.
Αφήστε μια απάντηση