Μία από τις δεξιότητες που πρέπει να αποκτήσουν τα παιδιά στη ζωή είναι η σωστή διαχείριση χρημάτων. Πώς όμως να την αποκτήσουν, αν δεν τους τη διδάξουμε εμείς;
Το θέμα είναι το εξής: Καμιά φορά νιώθουμε ότι δεν τα έχουμε καταφέρει καλά στη διαχείριση των οικονομικών μας και για αυτό αποφεύγουμε να μιλήσουμε στα παιδιά μας για χρήματα. Κι έτσι, όταν φτάσει η ώρα να φύγουν από το σπίτι, τους λέμε «καλή τύχη» και τα σπρώχνουμε να κολυμπήσουν στα βαθιά.
Μήπως όμως πρέπει να σπάσει επιτέλους ο κύκλος της έλλειψης οικονομικής εκπαίδευσης; Τα παιδιά μας πρέπει να τα καταφέρουν καλύτερα από εμάς. Στόχος θα πρέπει να είναι, κάθε φορά που βρίσκονται με χρήματα στα χέρια τους (που μπορεί να είναι το χαρτζιλίκι τους, αυτά που έβγαλαν από τα κάλαντα, τα δώρα των παππούδων ή άλλα χρήματα που κέρδισαν) να τα διαχειρίζονται σωστά, να μην τα ξοδεύουν αλόγιστα και να βάζουν και ένα μικρό ποσό στην άκρη. Και ναι βέβαια, το ξέρω. Ζούμε σε μια χώρα που μας έχει διαλύσει, που παίρνει συνεχώς χρήματα μέσα από τις τσέπες μας και που μας κόβει τα φτερά. Εδώ ζούμε όμως. Το να μη διδάξουμε στα παιδιά μας διαχείριση χρημάτων δε θα βοηθήσει σε τίποτα. Θα κάνει απλά τα πράγματα χειρότερα.
Το σύστημα με τα 3 βάζα, στο οποίο αναφέρονται αρκετοί ειδικοί αλλά και απλοί γονείς που το έχουν εφαρμόσει, είναι ένας καταπληκτικός τρόπος για να διδάξουμε στα παιδιά μας πώς να διαχειρίζονται τα χρήματά τους. Εμείς το εφαρμόζουμε στο σπίτι μας με απόλυτη επιτυχία και σήμερα σας το παρουσιάζω.
Βήμα 1
Βρίσκουμε 3 βάζα με καπάκι. Τα διακοσμούμε όπως μας αρέσει. Εμείς βάλαμε γύρω από το κάθε βάζο μια ταινία που φτιάξαμε από χαρτί περιτυλίγματος. Και εκεί κολλήσαμε την κάθε μία από τις τρεις ετικέτες. Οι ετικέτες είναι οι εξής:
- Ξοδεύω
- Προσφέρω
- Αποταμιεύω
Αν θέλετε να χρησιμοποιήσετε τις δικές μας ετικέτες, μπορείτε να τις κατεβάζετε συμπληρώνοντας την παρακάτω φόρμα. Ταυτόχρονα θα γίνετε συνδρομητές στο email μου, ώστε να λαμβάνετε όλες τις ενημερώσεις πρώτοι.
Προσθέσαμε επίσης και μια απλή κορδέλα στο λαιμό για να ξεχωρίζουν τα βάζα των δύο παιδιών μεταξύ τους. Τα βάζα της Εβελίνας έχουν μπεζ κορδέλα και τα βάζα της Εβίτας μαύρη.
Βήμα 2
Το κάθε παιδί παίρνει τα βάζα στο δωμάτιό του και τα τοποθετεί σε σημείο της επιλογής του.
Βήμα 3
Ώρα για να γεμίσουν τα βάζα! Ώρα για τα παιδιά να μάθουν ότι τα χρήματα δεν εμφανίζονται ως διά μαγείας. Αξιοποιούμε την ευκαιρία και τους εξηγούμε πώς βγαίνουν τα χρήματα στην οικογένεια. Συζητάμε για το πώς μπορούν να φτάσουν χρήματα και στα δικά τους χέρια. Σε αυτό το σημείο η κάθε οικογένεια διαφέρει – έχει σχέση και η ηλικία των παιδιών φυσικά. Άλλοι γονείς δίνουν στα παιδιά χαρτζιλίκι μια φορά την εβδομάδα, άλλοι μια φορά το μήνα. Άλλοι δεν πιστεύουν στο χαρτζιλίκι απλά δίνουν χρήματα στα παιδιά ανάλογα με τις ανάγκες. Άλλοι δεν δίνουν καθόλου. Το σημαντικό είναι να ξεκαθαρίσουμε τι θα κάνουμε εμείς (και γιατί) και να το επικοινωνήσουμε στα παιδιά. Δε θα μιλήσω με λεπτομέρειες για το δικό μας σύστημα, αλλά για να έχετε μια εικόνα, τα κορίτσια παίρνουν ένα μικρό ποσό κάθε μήνα σύμφωνα με την ηλικία τους (το χαρτζιλίκι τους) και έχουν την ευκαιρία να κερδίσουν πολύ περισσότερα χρήματα από επιπλέον δουλειές που κάνουν, που είναι εκτός των υποχρεώσεών τους (για παράδειγμα δικές μου δουλειές).
Επίσης συζητάμε για το πόσο σημαντικό είναι κάθε φορά που παίρνουν χρήματα να βάζουν ένα ποσό στην άκρη (που δε θα το πειράξουν ποτέ παρά μόνο για να πάει στην τράπεζα) και ένα ποσό που θα το προσφέρουν στους λιγότερο τυχερούς.
Βήμα 4
Κάθε φορά που τα παιδιά παίρνουν χρήματα, τα μοιράζουν στα βάζα, σύμφωνα με μία φόρμουλα που έχουμε συζητήσει. Έχουν καταλάβει την αξία της αποταμίευσης και της προσφοράς σε καλούς σκοπούς, οπότε μοιράζουν τα χρήματα ανάλογα. Δεν επεμβαίνω όμως κάθε φορά στο τι θα κάνουν, εκείνες αποφασίζουν.
Βήμα 5
Ξοδεύουν χωρίς τύψεις και απολαμβάνουν τις επιλογές τους! Δεν υπάρχει μεγαλύτερη ικανοποίηση από το να βλέπεις τα παιδιά σου να ζυγίζουν τις καταστάσεις και να παίρνουν υπεύθυνες αποφάσεις. Πλέον χαίρομαι όταν τις βλέπω να παίρνουν χρήματα από το βάζο με τα λεφτά για ξόδεμα και να διαθέτουν για να κάνουν το κέφι τους. Η Εβελίνα πριν από λίγες μέρες αγόρασε μια νέα κάρτα μνήμης και η Εβίτα αναμνηστικά από μια εκδρομή που πήγαν με το σχολείο. Την εποχή πριν από τα βάζα, θα είχαν έρθει να ζητήσουν χρήματα και πιθανόν να είχε δημιουργηθεί ένταση σχετικά με το αν είναι σημαντικό αυτό που θέλουν να αγοράσουν ή για το πότε θα πρέπει να το αγοράσουν.
Από τότε όμως που εφαρμόσαμε το σύστημα με τα 3 βάζα άρχισαν να σκέφτονται και να παίρνουν τον έλεγχο των οικονομικών τους στα χέρια τους. Ένα ακόμα παράδειγμα που αξίζει να μοιραστώ: Την εποχή πριν από τα βάζα ήθελαν να πηγαίνουν στο κυλικείο του σχολείου συνέχεια. Είχαμε βάλει κάποιο εβδομαδιαίο budget σαν όριο και το εξαντλούσαν πάντα. Τώρα πια με το σύστημα με τα τρία βάζα, τα χρήματα του κυλικείου τα παίρνουν στο χέρι (μέσα στο χαρτζιλίκι τους). Κάθε μέρα τους ετοιμάζω φαγητό από το σπίτι εκτός και αν μου πουν ότι δεν θέλουν φαγητό γιατί εκείνη την ημέρα θα πάνε στο κυλικείο. Αγοράζουν πλέον από το κυλικείο πολύ σπανιότερα γιατί προτιμούν τα χρήματά τους να τα ξοδεύουν σε πιο διασκεδαστικά πράγματα.
Μέσα από το σύστημα με τα τρία βάζα τα παιδιά αποκτούν μία πολύ καλή αίσθηση για το πώς να διαχειρίζονται τα χρήματά τους. Μαθαίνουν ότι όταν το βάζο «ξοδεύω» δεν έχει χρήματα, απλά δεν ξοδεύω! Μαθαίνουν από πού έρχονται τα χρήματα, εκτιμούν την αξία τους και αρχίζουν και σκέφτονται τρόπους για να κερδίσουν περισσότερα. Μαθαίνουν επίσης να αποταμιεύουν αλλά και να νοιάζονται για τους λιγότερο τυχερούς.
Καλή επιτυχία!
ΔΩΡΕΑΝ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ ΥΛΙΚΟΥ
Γίνετε συνδρομητές στο newsletter μου κι αποκτήστε πρόσβαση στη βιβλιοθήκη υλικού μου, που περιέχει λίστες οργάνωσης, βοηθήματα και εργαλεία για εκτύπωση!
Το email σας προστατεύεται και χρησιμοποιείται σύμφωνα με την Πολιτική Απορρήτου
Ασπασία καλησπέρα
Εκπληκτικη η ιδέα με τα 3 βάζα.
Ο 10χρονος γιος μου έχει μόνο κουμπαρά.
θα ήθελα να ρωτήσω το ρόλο του ΠΡΟΣΦΕΡΩ. Δεν είναι μέρος του ΞΟΔΕΥΩ?
Γινεται αντιληπτή η διαφορά σε 10χρονο?
Και κατι αλλο: διάβασα ότι για το πλύσιμο του αυτοκινήτου πληρώνεις τις κόρες σου όταν δεν το πας στο πλυντηριο.
Στο σπίτι μας υπάρχουν – μετά από δική μου αγάπη και πρωτοβουλία – 4 γατες. Τις χαιρονται και ο άντρας μου και ο γιος μου. Τον γιο μου τον έχω επιφορτίσει να καθαρίζει τις τουαλέτες τους συχνά πυκνά. Αναρωτιεμαι μήπως είναι άδικο εφοσον είναι δική μου επιλογή. Το εντασσω στα καθήκοντα του σπιτιου όπως και το πότισμα στις 120 γλάστρες του μπαλκονιού αλλά…. ταλαντεύομαι.
Ευχαριστω πολύ για τον χρόνο σου
Ευχαριστώ Καλλιόπη! Το “προσφέρω” το έχουμε ξεχωριστά για να διδάξουμε την αξία της προσφοράς και της βοήθειας σε ανθρώπους είναι λιγότερο τυχεροί. Θα μπορούσαμε να το έχουμε και μαζί με το ξοδεύω, αλλά τότε πιθανόν όλα τα χρήματα να ξοδεύονταν σε αγορές και να μην έμενε τίποτα για προσφορά. Ενώ αν υπάρχει budget είναι διαφορετικό. Δεν χρειάζεται να είναι ίσο το ποσό με τις άλλες κατηγορίες, μπορεί να είναι ένα μικρό ποσό π.χ. 10% αλλά μαθαίνει τα παιδιά να σκέφτονται πέρα από τον εαυτό τους.
Στο άλλο σου ερώτημα δεν υπάρχει σωστή και λάθος απάντηση. Είμαι fan του να κάνουν τα παιδιά δουλειές του σπιτιού ως μέλη της οικογένειας (δες περισσότερα εδώ: https://www.aspaonline.gr/douleies-spitiou-paidia/) Εγώ προσωπικά το αυτοκίνητο το βάζω στις δικές μου δουλειές, αλλά πολλές άλλες δουλειές από τις δουλειές του σπιτιού είναι όλων.
Καλημέρα Σας.
Από ποια ηλικία θεωρείτε πως είναι φρονιμότερο να ξεκινάει το έξυπνο σύστημα αυτό με τα βάζα? Ευχαριστώ
Κάθε παιδί είναι διαφορετικό. Εσείς θα το κρίνετε αυτό, μια και γνωρίζετε καλύτερα το παιδί και αν μπορεί να καταλάβει τις έννοιες. Μόλις μπορέσει να τις καταλάβει, το ξεκινάτε!
Πολύ ωραία ιδέα….. Θα ήθελα όμως λίγο βοήθεια….. Τα παιδιά μ είναι μικρούλικα, 5 κ 2μιση….. Με προβληματίζει το κομμάτι αυτό ως προς την βοήθεια ή την πληρωμή…. Δηλαδή δεν θέλω να περάσω το μήνυμά ότι πληρωνόμαστε για όλα….. Βοηθάμε και στο σπίτι για παράδειγμα!!!!
Συμφωνώ μαζί σου Χαρά. Η προσωπική μου γνώμη είναι ότι τα παιδιά δεν πρέπει να πληρώνονται για να κάνουν δουλειές σπιτιού.
Στο σπίτι υπάρχουν δουλειές που χρειάζεται να γίνουν και πρέπει να τις μοιραζόμαστε όλοι στην οικογένεια, ανάλογα φυσικά και με την ηλικία. Δε θα ζητήσει κανείς στο δίχρονο παιδί να μαγειρέψει φυσικά. Σε κανέναν δεν αρέσουν οι δουλειές , αλλά στη ζωή υπάρχουν και τα λιγότερο ευχάριστα πράγματα. Άρα δεν θα πλήρωνα τα παιδιά για να κάνουν δουλειές σπιτιού.
Όμως υπάρχουν πράγματα για τα οποία τα παιδιά μου αμείβονται. Π.χ. η κόρη μου με βοηθάει στη δουλειά μου και πληρώνεται για αυτό!
Περισσότερα για τις δουλειές του σπιτιού έχω γράψει εδώ: https://www.aspaonline.gr/douleies-spitiou-paidia/
χαιρετε. μια ερωτηση. πώς θα διασφαλισω οτι δεν γινεται να παιρνει απ τα αλλα δυο βαζα οταν εχουν τελειωσει τα χρηματα στο ξοδευω; Γιατι ειμαι σιγουρη οτι ο 6χρονος πεισματαρης γιος μου θα το κανει…
Θούλα καλησπέρα! Κι εμένα με απασχολούσε αν θα τηρούσαν το σύστημα, αλλά τελικά είδα ότι τζάμπα ανησυχούσα. Το τηρούν ευλαβικά μέχρι τώρα που έχουν φτάσει στην εφηβεία γιατί κατάλαβαν ότι δικό τους είναι το όφελος.
Δηλαδή το στοίχημα είναι να καταλάβουν ότι είναι δικά τους τα χρήματα και ότι αυτός είναι ένας έξυπνος τρόπος να τα διαχειρίζονται και να τα μοιράζουν ώστε να έχουν πάντα και να ξοδεύουν και να αποταμιεύουν και να δίνουν. Εγώ τους είχα πει από τότε, ότι αυτό που κάνετε εσείς μέσω των 3 βάζων δεν το κάνουν ούτε οι ενήλικες!
Βέβαια χρειάζεται λίγη υπομονή όταν τα παιδιά είναι μικρότερα (όπως είναι ο γιος σου) γιατί τώρα μαθαίνουν την αξία των χρημάτων. Και δεν τους περνάει από το μυαλό ότι αν κάποιος δεν βάζει χρήματα στην άκρη, θα έχει πρόβλημα σε περίπτωση που κάτι του συμβεί.
Τώρα πια οι κόρες μου έχουν πάρει απόλυτα τον έλεγχο των χρημάτων στα χέρια τους και δεν το κάνουν για μένα, το κάνουν για εκείνες! Ξοδεύουν χωρίς τύψεις, έχουν χρήματα στην άκρη (πλέον τα βάζουν στην τράπεζα οπότε τα χρήματα του “αποταμιεύω” πηγαίνουν εκεί) και προσφέρουν συνέχεια σε διάφορες οργανώσεις.
Ξεκινήστε βηματάκι βηματάκι και είμαι εδώ για περισσότερες ερωτήσεις ή διευκρινήσεις. 🙂
Πολύ ωραία ιδέα! Μπορείς όμως να μου δώσεις ένα παράδειγμα αμοιβής από επιπλέον δουλειές που κάνουν?
Ευχαριστώ Εύη! Θα αναφέρω ένα δικό μας παράδειγμα, αλλά μπορεί να μην ταιριάζει σε όλες τις οικογένειες. Δεν υπάρχει σωστό και λάθος, η κάθε οικογένεια είναι διαφορετική!
Συνήθως δεν προλαβαίνω να πλύνω το αυτοκίνητό μου μόνη μου, οπότε το πηγαίνω στο πλυντήριο (κόστος 12 ευρώ). Ευχαρίστως θα δώσω το ίδιο ποσό στις κόρες μου για να μου το πλύνουν, αν χρειάζονται τα επιπλέον χρήματα. Μάλιστα τις συμβουλεύω να είναι “ανταγωνιστικές” και να μου κάνουν προσφορά για μικρότερο ποσό από 12 ευρώ, για να τις… προτιμήσω.
Θα μπορούσε βέβαια το πλύσιμο αυτοκινήτου να είναι μία από τις στάνταρτ δουλειές που χρειάζεται να κάνει ένα παιδί μέσα στο σπίτι ως μέρος των υποχρεώσεών του. Στη δική μας περίπτωση όμως, το πλύσιμο του αυτοκινήτου μου το συμπεριλαμβάνω στις “δικές μου δουλειες”, οπότε είτε το κάνω, είτε πληρώνω για να γίνει! 🙂
Ελπίζω να βοήθησε το παράδειγμα!
Να ρωτησω…. Η διανομη των χρηματων γινεται με ποσοστο ή οπως νομιζουν τα παιδια;; Δηλαδη λεμε ας πουμε για καθε ενα ευρω θα βαζουμε30λεπτα αποταμιευση 20λεπτα για προσφορα κ 50για ξοδεμα;; Πως επιλεγουν ποσα θα βαλουν σε καθε βαζο;;
Επισης εγω σκεφτομουν να αρχισω απο πολυ νωρις δηλαδη καθε δευτερα να δινω 10λεπτα για να τα βαλει στον κουμπαρα οταν ειναι ενος. Στα δυο του χρονια να δινω 20λεπτα κ παει λεγοντας. Ετσι τα πρωτα χρονια θα μαζευει χρηματα στον κουμπαρα “ξοδευω” που θα μπορει να τα χρησιμοποιησει στην πορεια. Επισης σκεφτομουν οτι θα δινω φαγητο απο το σπιτι οταν παει σχολειο κ δε θα ειναι αναγκη να παει κυλικειο εκτος αν το επιλεξει.
Είναι καλό να έχουν στο μυαλό τους μια φόρμουλα (ποσοστών) στην οποία θα τους βοηθήσουμε εμείς να καταλήξουν. Σημασία έχει όμως να μπουν στη συνήθεια.
Με το καλό να ξεκινήσετε κι εσείς! Και σχετικά με το κυλικείο, έτσι κάνουμε κι εμείς!
Ειναι καταπληκτική η ιδέα κ βαθιά εκπαιδευτική! Να ρωτήσω ομως τι συμβαινει οταν θέλουν να αγοράσουν κατι που τυχόν δεν εγκρίνουν οι γονεις; Σας εχει τύχει κατι τετοιο;
Πολύ καλή ερώτηση!
Στη δική μας περίπτωση δε θα επέτρεπα να το αγοράσουν. Για παράδειγμα στο σπίτι μας έχουμε θέσει έναν κανόνα ότι μπορούν να αποκτήσουν το δικό τους κινητό όταν θα πάνε πρώτη Γυμνασίου. Έτσι έγινε με την Εβελίνα που πήρε το κινητό της τον Σεπτέμβριο, ενώ είχε χρήματα να το αγοράσει πολύ πιο νωρίς. Και η Εβίτα έχει τα χρήματα για κινητό, αλλά θα πρέπει να περιμένει μέχρι να πάει γυμνάσιο.
Δηλαδή το γεγονός ότι έχουν δικά τους χρήματα δεν τους δίνει την ελευθερία να ξεφύγουν από τα όρια που έχουμε θέσει.
Τώρα εκείνο όμως το οποίο συμβαίνει συχνά είναι να ξοδέψουν χρήματα (από τα δικά τους) σε κάτι που εμένα μου φαίνεται ακριβό και δε θα τους το αγόραζα. Συνέβη και προχθές! Αγόρασαν ένα βιβλίο manga (ιαπωνικό κόμικ) που ήταν πολύ ακριβό. Εκεί δε θέτω “βέτο”. Αλλά με τον τρόπο μου πάντα τις συμβουλεύω και τις καθοδηγώ.
Όμορφη ιδέα
Φιλα΄κια …
Ευχαριστώ Μαρία Έλενα 🙂
Γεια σου Άσπα!
Φοβερή ιδέα, όπως τόσες πολλές που μοιράζεσαι μαζί μας εδώ μέσα άλλωστε!
Τις καταγράφω για ενδεχόμενη μελλοντική χρήση… 😉
Ευχαριστώ! Ανυπομονώ να μου πεις τα νεώτερα όταν έρθει η ώρα. 😉
Καλημέρα Άσπα. Πολύ ωραία ιδέα αυτή με τα βάζα. Στις μέρες που διανύουμε,έρχεται πολύ συχνά στο τραπέζι η φράση ” με τι χρήματα?”, οπότε είναι πολύ σημαντικό να ξέρουν τα παιδιά μας κάποια πράγματα για την αξία των χρημάτων. Όμως ποια είναι η κατάλληλη ηλικία άραγε? Η μεγάλη μου είναι 6 χρονών, άραγε μπορεί να διαχειριστεί το θέμα ή θαμε κοιτάει σαν εξωγήινη άμα της το πω?
Ζαχαρούλα εσύ ξέρεις καλύτερα το παιδί. Μπορεί να χρειάζεται να το απλοποιήσεις λίγο. Ακόμα κι αν δεν το ξεκινήσετε άμεσα, μπορείς να αρχίζεις να προετοιμάζεις το έδαφος. Καλή επιτυχία!
Το συστημα αυτο το εχω υποψην μου και προσπαθω να το εφαρμοσω και στο δικο μας budget.. χεχεχε.. Χαιρομαι πολυ που λειτουργει και σε σας!! Νομιζω οτι ειναι πολυ σημαντικο που μαθαινουν τη διαχειριση των χρηματων τους και παιρνουν αποφασεις.. Το εχω σταμπαρει κι οταν μεγαλωσει ο Νικολας..χεχεχε… πολλα φιλια Ασπα μου!! καλη σου μερα!!
Ελπίδα ευχαριστώ. Με το καλό να το εφαρμόσει και ο Νικόλας!
Μπράβο!σ’ευχαριστω πολυ για την υπέροχη ιδέα. Κ έψαχνα κατι τέτοιο. Η μικρή μου ειναι αρκετά μικρή για κατι τέτοιο αλλα θα το απλοποίηςω για να έρθει στα μέτρα μας. Πριν απο λίγες μέρες ο παιδικός μάζευε χρήματα για την action aid κ πρότεινα στη μικρή μου να δώσει κ αυτή απο τον κουμπαρα( δυστυχώς έχουμε απο τώρα). Ενθουσιάστηκε. Κ προχθές τη ρώτησα ποιος θα πληρώσει τη στολή της κ με λαμπερά ματάκια μου λέει “εγώ”! Μη φανταστείς ότι έδωσε τα χρήματα. 70 λεπτά έδωσε. Πήρε μερικά νομίσματα που δεν ήξερε την αξία τους κ μου τα έδωσε. Σημασία εχει να συμμετέχει σ’αυτο.
Έτσι ακριβώς Άντρια! Υπέροχη η ιστορία με τα 70 λεπτά. Ευχαριστούμε που τη μοιράστηκες. 🙂
Υπέροχη ιδέα και με πολύ μεγάλη σημασία. Είναι πολύ σημαντικό να γνωρίζουν πως θα διαχειρίζονται τα χρήματα τους και μελλοντικά θέλω να διδάξω το ίδιο στο παιδί μου.
Αθηνά χαίρομαι που σου άρεσε η ιδέα. Με το καλό να το διδάξεις κι εσύ!
Καταπληκτικό! Όλο ωραίες ιδέες είσαι!
Ελίνα ευχαριστώ! 🙂