Open Day: Τρεις διαφορετικοί κόσμοι συναντιούνται

Ο θεσμός  του Open Day (Ανοιχτό Σχολείο) που τα τελευταία χρόνια έχει μπει δυναμικά στη ζωή των ιδιωτικών σχολείων, απευθύνεται:

1. στους γονείς που έχουν ήδη εμπιστευτεί τα παιδιά στους σε ένα σχολείο κι έχουν την ευκαιρία να δουν από κοντά ένα μέρος της δουλειάς των παιδιών αλλά και
2. σε γονείς-επισκέπτες που βρίσκονται στη διαδικασία επιλογής σχολείου.

Καθώς αυτή τη χρονική περίοδο γίνονται αρκετά Open Days στα σχολεία, σήμερα θα γράψω τα αγαπημένα μου tips για όλα όλα όσα χρειάζεται να προσέξουν οι γονείς κατά τη διάρκεια  μια τέτοιας ημέρας, περιγράφοντας ταυτόχρονα την εμπειρία μου από το Open Day των Εκπαιδευτηρίων Ο Πλάτων στο οποίο είχα τη χαρά να προσκληθώ  στις 29 Μαρτίου.

Το Open Day είναι η μέρα που συναντιούνται στον ίδιο χώρο τρεις διαφορετικοί κόσμοι: ο κόσμος των μαθητών, ο κόσμος των γονέων και ο κόσμος των εκπαιδευτικών και της διοίκησης. Η μέρα που το σχολείο μεταμορφώνεται σε ένα απέραντο βιωματικό εργαστήρι, με δραστηριότητες στις οποίες πρωταγωνιστούν κυρίως τα παιδιά αλλά συμμετέχουν και οι γονείς με ενεργό ρόλο. Η μέρα που το σχολείο ανοίγει τις πόρτες και την ψυχή του στους γονείς και τους καλεί να μπουν μέσα στην τάξη, το δεύτερο σπίτι των παιδιών τους, να κάτσουν στις καρέκλες τους, να δουν τον κόσμο από τα θρανία τους και να πάρουν μια γεύση από την εκπαιδευτική διαδικασία. Να δουν πώς μιλούν στους δασκάλους τους, πώς αλληλεπιδρούν με τους συμμαθητές τους, πώς κινούνται στον χώρο τους, πώς αισθάνονται όταν παρουσιάζουν κάτι για το οποίο έχουν δουλέψει μαζί ως ομάδα.

Παρακολούθησα μια ομάδα παιδιών Πρώτης δημοτικού να παρουσιάζουν σε μορφή σκετς τις γνώσεις τους για το ηλιακό σύστημα στα ελληνικά και αγγλικά. «Ένα μικρό δείγμα της δουλειάς μας» όπως μας είπε ο δάσκαλος της τάξης, «αλλά αντιπροσωπευτικό, ουσιαστικό και κυρίως άμεσο». Τα παιδιά συμμετείχαν με χαμόγελο και ενθουσιασμό, θέλοντας να μοιραστούν με τους γονείς τους όλα όσα είχαν μάθει. Είπαν ένα τραγούδι για το ηλιακό σύστημα και στη συνέχεια έφτιαξαν με πλαστελίνες τους πλανήτες και τους τοποθέτησαν σε ένα αυτοσχέδιο «σύμπαν» από χαρτόνι. Και φυσικά, όσοι γονείς δεν είχαν προσέξει την παρουσίαση, κακό του κεφαλιού τους! Καθώς στο τέλος, έπρεπε να απαντήσουν σε ρωτήσεις βασισμένες σε όσα μας είχαν «μάθει» τα παιδιά!

Την ίδια στιγμή, σε ολόκληρο το σχολικό συγκρότημα, στις τάξεις αλλά και έξω από αυτές,  διαδραματίζονταν παράλληλες πρωτότυπες δράσεις γύρω από πολύ ενδιαφέροντες θεματικούς άξονες όπως: «η αλυσίδα των επαγγελμάτων», «η διατροφική πυραμίδα», «πώς εξελίχτηκαν τα παιχνίδια μέσα στον χρόνο», «δραματοποίηση μύθων και παραβολών», «δημιουργική γραφή: ποίηση», «δημιουργία βιβλίων κόμικ για παιδιά», «η αλληλεγγύη μέσα από την τέχνη», κ.α.

Οι όμιλοι των μαθητών παρουσίαζαν τα projects τους με κέφι και ενθουσιασμό και επικοινωνούσαν τους προβληματισμούς και τη φαντασία μιας ολόκληρης δημιουργικής χρονιάς: Ο «Όμιλος Μπάντας» παρέλασε στο προαύλιο και κήρυξε την έναρξη των ομιλιών, ο «Όμιλος Θεάτρου» παρουσίασε σκηνές από θεατρικό έργο, ο «Όμιλος Arts and Crafts» κατασκεύασε πασχαλινές λαμπάδες, ο «Όμιλος Platon Prater» μοίρασε έντυπα που είχαν φτιάξει τα ίδια τα παιδιά για τον σχολικό εκφοβισμό, ο «Όμιλος Φωτογραφίας» παρουσίασε έκθεση για τη ζωή στην πόλη, ο «Όμιλος Bollywood» χόρεψε πάνω σε ρυθμούς τραγουδιών, για να αναφερθώ μόνο σε… μέρος των δραστηριοτήτων των ομίλων!

Και φυσικά οι γυμναστικές επιδείξεις και τα αθλητικά δρώμενα δεν θα μπορούσαν να λείπουν από ένα σχολείο που θεωρεί την άθληση αναπόσπαστο μέρος της εκπαιδευτικής διαδικασίας: εκκολαπτόμενοι κολυμβητές, μπασκετμπολίστες, βολεϊμπολίστες, τενίστες, αθλήτριες ρυθμικής, τενίστες, καρατέκα, αλλά και cheerleaders έδιναν τον τόνο στα γυμναστήρια και τους εξωτερικούς χώρους των εκπαιδευτηρίων, αναδεικνύοντας την αξία της εκγύμνασης του σώματος πλάι σε εκείνη του πνεύματος.

Σάββατο πρωί και γονείς, μαθητές και δάσκαλοι έμοιαζαν να βρίσκονται σε μια όμορφη σχολική εκδρομή, που λάμβανε χώρα στο σχολείο… Οι γονείς, με τις φωτογραφικές τους μηχανές, προσπαθούσαν να αποτυπώσουν για πάντα τις ξεχωριστές στιγμές δημιουργίας των παιδιών τους.

Περιηγήθηκα μόνη μου στους χώρους του σχολείου, τρύπωσα στις τάξεις και τις γωνίες του, είδα τις ζωγραφιές και τα projects των μαθητών στους πίνακες των διαδρόμων, διάβασα τις λέξεις-κλειδιά του International Baccalaureate (ΙΒ) που βρίσκονται κολλημένες στους τοίχους του σχολείου και αντιπροσωπεύουν τη φιλοσοφία του. Τα διαθεματικά projects που είδαμε, η δίγλωσση εκπαίδευση, η ομαδοσυνεργατικότητα, η παρουσία της μιας βαθμίδας στην άλλη και η συνέχεια της διδασκαλίας των εννοιών σε διαφορετικές ηλικίες  είναι ιδιαίτερα στοιχεία του εκπαιδευτικού συστήματος του ΙΒ με το οποίο λειτουργεί το σχολείο.

Με τη σκέψη μου, είδα τους μαθητές στις τάξεις τους να προετοιμάζονται πυρετωδώς για τις παρουσιάσεις τους και να συνεργάζονται με ενθαρρυντικούς και δημιουργικούς δασκάλους για να παρουσιάσουν τη δουλειά τους και εισέπραξα την ενέργεια και την αύρα του σχολείου, όπως λειτουργεί στην καθημερινότητά του. Αυτό που έχω να προτείνω στους γονείς που βρίσκονται στη διαδικασία επιλογής σχολείων για τα παιδιά τους είναι να επισκέπτονται ανεπιφύλακτα τα Open Days που διοργανώνουν τα σχολεία για να μπορέσουν να δουν και νιώσουν από κοντά την ατμόσφαιρα του σχολείου και την ιδιαίτερη ταυτότητά του.

Τι πρέπει να προσέχουν οι γονείς σε ένα open day;

• Είναι οι μαθητές χαρούμενοι;
• Νιώθουν τα παιδιά ενθουσιασμό και λαχτάρα να παρουσιάσουν με υπερηφάνεια δείγμα της δουλειάς τους και των project τους;
• Νιώθουν οι μαθητές στο φυσικό τους χώρο; Κινούνται στο σχολείο με σεβασμό αλλά και άνεση, σαν να ήταν το δεύτερο σπίτι τους;
• Είναι οι εκπαιδευτικοί χαρούμενοι;
• Είναι οι εκπαιδευτικοί διαθέσιμοι να συζητήσουν με τους επισκέπτες-γονείς και να λύσουν με προθυμία όλες τους τις απορίες;
• Φιλοξενεί το σχολείο μια ευρύτητα διαφορετικών δραστηριοτήτων που να καλύπτει και να αναδεικνύει τις ξεχωριστές κλίσεις κάθε παιδιού;
• Συμφωνεί η φιλοσοφία και το όραμα του σχολείου με τις δικές σας αρχές;
• Μιλήστε με άλλους γονείς, ανταλλάξτε προβληματισμούς και ανησυχίες…
• Μιλήστε με τους ίδιους τους μαθητές. Είναι άλλωστε οι καλύτεροι πρεσβευτές του σχολείου τους!
•  Εισπράττετε δείγματα ασφυκτικά οργανωμένων δραστηριοτήτων και ενός ελέγχου που τελικά «πνίγει» την ελεύθερη δημιουργικότητα των μαθητών;
• Μελετήστε από πριν το site και όποια φυλλάδια έχετε στη διάθεσή σας σχετικά με το σχολείο, ώστε να είστε «διαβασμένοι» κατά την ώρα της επίσκεψης και να ξέρετε τι θα ρωτήσετε.
• Πάρτε και τα παιδιά μαζί σας! Εμπιστευτείτε τη γνώμη τους, ακούστε τις σκέψεις τους.
• Εξερευνήστε τις εγκαταστάσεις και τις υποδομές του σχολικού συγκροτήματος. Μετά, ξεχάστε ό,τι είδατε και νιώστε την αύρα του. Είναι το ίδιο αυθεντική και δυνατή με αυτό που συναντήσατε;
• Η επίσκεψη ενός Ανοιχτού Σχολείου είναι και μια συναισθηματική εμπειρία. Εμπιστευτείτε το ένστικτο και τα συναισθήματα που σας προκαλεί ο χώρος.

Τα παιδιά μας περνούν στα σχολεία το μεγαλύτερο ίσως κομμάτι της δημιουργικής τους ζωής. Όταν το σχολείο ανοίγει τις πόρτες του και μας καλεί να το γνωρίσουμε από κοντά, επιβάλλεται να δεχτούμε με χαρά την πρόσκληση και την πρόκληση. Μακάρι ο θεσμός του Ανοιχτού Σχολείου να άρχιζε να εφαρμόζεται σε όλα τα σχολεία, ιδιωτικά και δημόσια… Μέχρι τότε, οι γονείς που έχουν την ευκαιρία, ας μην χάνουν τα Open Days. Είναι σπάνιο το συναίσθημα που θα νιώσουν, βλέποντας για λίγο τον κόσμο από τα μάτια των παιδιών.