Τι διδάσκουμε στα παιδιά για την επιχειρηματικότητα και τα χρήματα;

Μία ιστορία που ξεκίνησε με κλάματα: Η Εβίτα έχασε το πορτοφόλι της στο σχολείο και ήταν απαρηγόρητη… Και τελείωσε με θρίαμβο: Αγόρασε ένα ολόιδιο για να το αντικαταστήσει με χρήματα που κέρδισε η ίδια!

Μεταξύ δακρύβρεχτης αρχής και θριαμβευτικού τέλους όμως, μία σημαντικότατη “μέση”: Αποφάσισα για να κάνω ό,τι περνάει από το χέρι μου από την πλευρά μου, για να αλλάξω τα θλιβερά στοιχεία που παρέθεσε ο Ηλίας Παπαϊωάννου στην πρόσφατη ομιλία του στο TEDxAcademy με τα οποία εξηγούσε τι διδάσκουν οι Έλληνες γονείς στα παιδιά τους για την επιχειρηματικότητα και τους θεσμούς που σχετίζονται με αυτήν (σύντομη απάντηση: τίποτα).

Ο Ηλίας Παπαιωνάννου, οικονομολόγος και Assistant Professor στο Darmouth College και στο Harvard, έδειξε ένα γράφημα το οποίο χαρακτήρισε ως το πιο λυπηρό γράφημα που έχει δείξει ποτέ στη ζωή του.

Στον κάθετο άξονα βλέπουμε έναν δείκτη έλειψης εμπιστοσύνης και στον οριζόντιο, έναν δείκτη που μετράει κατά πόσο οι γονείς θεωρούν ότι είναι σημαντικές οι λέξεις ανοχή και σεβασμός στη διαπαιδαγώγηση των παιδιών. Φαίνεται λοιπόν ότι οι Έλληνες γονείς δεν διδάσκουμε στα παιδιά μας τι σημαίνει ανοχή και σεβασμός (αξίες που θεωρούνται απαραίτητες στην οικονομική δραστηριότητα και την επιχειρηματικότητα) και μάλιστα ερχόμαστε στην τελευταία θέση μεταξύ 64 χωρών. Χώρες όπως το Πακιστάν, η Κίνα, και το Βιετνάμ μας έχουν ξεπεράσει. Το γράφημα είναι βασισμένο σε ερωτηματολόγια που έγιναν από διεθνή οργανισμό σε γονείς με παιδιά 6-12 χρονών. Στην ίδια έρευνα φαίνεται ότι οι Έλληνες γονείς δεν διδάσκουμε καθόλου στα παιδιά μας τις λέξεις καινοτομία και επιχειρηματικότητα. Τα διδάσκουμε όμως ότι πρέπει να γίνουν πλούσια και να πάνε καλά στη ζωή τους.

Θεωρώ ιδιαίτερα σημαντικό να διδάξω στα παιδιά μου πώς να σκέφτονται επιχειρηματικά και πώς να δημιουργήσουν κάτι δικό τους, ό,τι κι αν επιλέξουν να κάνουν τελικά στη ζωή τους. Για αυτό ενθουσιάζομαι όταν ανοίγουν “παιδικό σταθμό” στα δωμάτιά τους και μιλάνε στο τηλέφωνο με “μαμάδες” και ταΐζουν και αλλάζουν και κοιμίζουν μωρά (όλες οι κούκλες και τα σεντόνια στο πάτωμα). Και τις υποστηρίζω όταν θέλουν να μου πουλήσουν τις ελιές που μάζεψαν στην Καλαμάτα και τις “τσάκισαν” και τις ξεπίκρισαν γιατί είναι κι αυτό μία μικρή επιχειρηματική προσπάθεια.

Επανέρχομαι λοιπόν στην ιστορία με το χαμένο πορτοφόλι. Ήθελε να το αντικαταστήσει και της υποσχέθηκα ότι όταν θα μαζέψει τα χρήματα, θα την πάω στο κατάστημα να το αγοράσει. Τελικά έκανε το εξής: Άρχισε να ψάχνει μέσα στο σπίτι για να βρει διάφορες δουλειές (δικές μου όχι δικές της), τις οποίες προσφερόταν να κάνει αντί για μένα με αντάλλαγμα μία αμοιβή που διαπραγματευόμασταν. Έτσι λοιπόν μάζεψε τελικά το πολυπόθητο ποσό των 7,90 ευρώ! Πήγαμε στο κατάστημα, πήρε το πορτοφόλι, το πλήρωσε η ίδια και βγήκε θριαμβεύτρια! Εντωμεταξύ η μεγάλη αδελφή παραλίγο να περάσει τη διδασκαλία σε άλλο επίπεδο και να εισάγει έννοιες όπως  ο “δανεισμός” γιατί κάποια στιγμή πήγε και της έδωσε δυο ευρώ που της έλειπαν! Αλλά τελικά μου εξήγησε ότι δεν της τα δάνεισε αλλά της τα χάρισε. Οπότε τι να πω; Άλλοι ψάχνουν για επενδυτή και η νεαρή “business woman” κατάφερε να βρει κάποιον που της έδωσε ποσό χωρίς να περιμένει αντάλλαγμα. (Θέλω κι εγώ να μάθω το μυστικό!) Η αρχή έγινε λοιπόν. Ένα μικρό πρώτο μάθημα ξεκίνησε και πολλά περισσότερα πρόκειται να ακολουθήσουν.

Δείτε και ένα site που μόλις ανακάλυψα και ασχολείται με την οικονομική εκπαίδευση των παιδιών: Είναι το Secret Millionaires Club στο οποίο ο Warren Buffet διδάσκει στα παιδιά για τα χρήματα μέσα από κινούμενα σχέδια, έξυπνους διαλόγους και μουσική. Τα επεισόδια είναι βέβαια στα Αγγλικά οπότε πολλά από τα παιδιά μας ίσως δεν είναι σε θέση να τα καταλάβουν ακόμα. Ας τα δούμε όμως εμείς, μπορεί και να τα χρειαζόμαστε! Να και μερικά απλά μαθήματα που διδάχτηκαν στα 2-3 επεισόδια που παρακολούθησα:

• Ο σωστός συνεργάτης κάνει τη δουλειά ευκολότερη
• Μάθε από τα λάθη σου ή ακόμα καλύτερα μάθε από τα λάθη των άλλων
• Το να ακολουθείς το πάθος σου είναι το κλειδί της επιτυχίας
• Ο καλύτερος τρόπος για να ξεπληρώσεις ένα χρέος είναι να μην το αποκτήσεις ποτέ!
• Η καλύτερη επένδυση είναι η επένδυση στον εαυτό σου. The more you learn, the more you ‘ll earn.

Και για το τέλος, ολόκληρο το βίντεο της ομιλίας του Ηλία Παπαϊωάννου. Το σημείο που ανέφερα και αφορά τους γονείς ξεκινάει στο 14:47. Υπάρχουν κι άλλα εξαιρετικά χρήσιμα στοιχεία στην ομιλία που δεν έχω γράψει πιο πάνω. Ας δούμε λοιπόν το βίντεο και ας προβληματιστούμε. Και ας σιγουρευτούμε ότι στην επόμενη έρευνα δε θα ξαναβρισκόμαστε στην 64η θέση.