Όλοι θέλουμε τα παιδιά μας να είναι υπεύθυνα. Και όλοι θέλουμε να γίνουν κάποτε υπεύθυνοι ενήλικες!
Στο παλαιότερό μου post Πώς να βοηθήσουμε τα παιδιά να κρατούν τακτοποιημένα τα δωμάτιά τους έγραφα ότι οι καλές συνήθειες αποκτιούνται από μικρή ηλικία και ότι θα πρέπει να ξεκινήσουμε με μικρά βηματάκια από τότε είναι μικρά.
Σήμερα θα προχωρήσω ένα βήμα παραπάνω εξηγώντας πώς και γιατί πρέπει να μάθουμε στα παιδιά να κάνουν δουλειές του σπιτιού. Δε θα μείνω όμως μόνο στη θεωρία. Θα σας πω τι σύστημα ακολουθούμε στο δικό μας σπίτι!
ΓΙΑΤΙ;
Ας ξεκινήσουμε πρώτα από το γιατί. ΓΙΑΤΙ να μάθουμε στα παιδιά να κάνουν δουλειές του σπιτιού;
Υπάρχουν τρεις κύριοι λόγοι:
1. Για να γίνουν ανεξάρτητα
Μια από τις προτεραιότητές μας ως γονείς θα πρέπει να προετοιμάσουμε τα παιδιά μας για την μελλοντική τους ζωή ως ενήλικες.
Δε θα είμαστε πάντα μαζί τους για τους μαγειρεύουμε ή να τους πλένουμε τα ρούχα! Ούτε είναι εξασφαλισμένο ότι κάποιος άλλος θα αναλάβει το φορτίο των υποχρεώσεων των παιδιών μας, στην ενήλική τους ζωή.
Οι κόρες μου έχουν μάθει να κάνουν δουλειές από μικρές. Δεν νομίζω ότι μεθαύριο θα θελήσουν να αναλάβουν το φορτίο των δουλειών των συγκάτοικων, των φίλων ή των συντρόφων τους.
2. Για να μοιραζόμαστε τα βάρη
Όταν όλοι στο σπίτι κάνουν δουλειές του σπιτιού, η μαμά (που στις περισσότερες περιπτώσεις σηκώνει τα περισσότερα βάρη) σταματάει να νιώθει ριγμένη και η οικογένεια γίνεται μία ομάδα. Ευτυχώς τα πράγματα έχουν αρχίσει να αλλάζουν τα τελευταία χρόνια και τα βάρη των δουλειών δεν τα σηκώνει μόνο η μαμά, αλλά έχουμε πολύ δρόμο ακόμα.
Όπως και να ‘χει είναι σπουδαίο το συναίσθημα ότι όλοι στο σπίτι είμαστε μια ομάδα και ότι ο καθένας κάνει ό,τι μπορεί ανάλογα με την ηλικία του και τις υποχρεώσεις του!
3. Τα υπεύθυνα παιδιά γίνονται υπεύθυνοι και επιτυχημένοι ενήλικες
Το Harvard διεξάγει τα τελευταία 80 χρόνια την πιο μακροχρόνια έρευνα όλων των εποχών πάνω στην ανθρώπινη ανάπτυξη. Η έρευνα, που ονομάζεται The Harvard Grant Study, ξεκίνησε το 1938 και συνεχίζεται ως σήμερα. Όλα αυτά τα χρόνια οι ερευνητές έχουν την ευκαιρία να ακολουθούν παιδιά από την παιδική τους ηλικία και να βλέπουν πώς εξελίσσεται η προσωπική τους και η επαγγελματική τους ζωή.
Ένα από τα συμπεράσματα της έρευνας όπως μας λέει η Julie Lythcott-Haims στην ομιλία της στο TED, είναι ότι η επιτυχία ενός ενήλικα σχετίζεται άμεσα με τις δουλειές σπιτιού που έκανε ως παιδί και μάλιστα, όσο πιο νωρίς ξεκινάει τόσο το καλύτερο.
Οι δουλειές βοηθάνε τα παιδιά να καταλάβουν ότι υπάρχουν και λιγότερο ευχάριστα πράγματα στη ζωή – αλλά κάποιος πρέπει να κάνει. Τα βοηθάνε να συνειδητοποιήσουν ότι χρειάζεται να συνεισφέρουν για το καλό του συνόλου. Όταν μεγαλώσουν, αυτός ο τρόπος σκέψης θα τα βοηθήσει να πετύχουν στον εργασιακό τομέα.
ΠΩΣ;
Τα παιδιά λοιπόν χρειάζεται να αρχίσουν να συμμετέχουν στις δουλειές του σπιτιού από όσο πιο μικρή ηλικία γίνεται. Αν τα παιδιά σας είναι ακόμα μικρά, είστε στην καλύτερη θέση! Θα κάνετε ένα σωστό ξεκίνημα από την αρχή. Επίσης όσο πιο μικρά είναι, τόσο πιο εύκολο είναι να δουν τις δουλειές θετικά.
Θυμάμαι για παράδειγμα ότι όταν οι κόρες μου ήταν 4-5 και έβγαιναν στο μπαλκόνι μαζί μου να απλώσουν ρούχα, δεν το έβλεπαν σαν αγγαρεία! Ήθελαν να απλώσουν κι εκείνες για να αποδείξουν ότι μπορούν και για να βοηθήσουν! Για να είμαι ειλικρινής δεν μου άρεσε όταν έβγαιναν έξω μαζί μου, γιατί τα μισά μανταλάκια και τα μισά ρούχα κατέληγαν στον κήπο! Αλλά δεν έλεγα τίποτα για να μην τους κόψω τα φτερά.
Αν τα παιδιά είναι μεγαλύτερα και μέχρι τώρα δεν έκαναν τίποτα, χρειάζεται περισσότερη… τέχνη για το πώς θα τους μιλήσουμε για το θέμα. Ωστόσο το πνεύμα θα πρέπει να είναι ότι στο σπίτι είμαστε μια ομάδα και ότι χρειάζεται να βοηθάμε όλοι!
Εξάλλου τα παιδιά πρέπει να μάθουν ότι η ζωή απαιτεί και εργασία – όχι μόνο παιχνίδι.
Δουλειές ανά ηλικία
Το ποιες δουλειές θα κάνει το κάθε παιδί εξαρτάται από την ηλικία του. Κάποιες ιδέες για τις εργασίες ανά ηλικία βλέπουμε στη λίστα που δημοσίευσε η σελίδα της Μαρίας Μοντεσσόρι στο Facebook:
Τα παιδιά που είναι 2-3 χρονών μπορούν να βάλουν τα παιχνίδια στο κουτί τους, να στοιβάξουν τα βιβλία στο ράφι και να βάλουν τα άπλυτα στο καλάθι με τα άπλυτα.
Τα παιδιά που είναι 4-5 χρονών μπορούν να ταΐσουν τα κατοικίδια, να ποτίσουν τα φυτά και να σκουπίσουν με ηλεκτρικό σκουπάκι χειρός.
Τα παιδιά που είναι 6-7 χρονών μπορούν να σφουγγαρίσουν, να αδειάσουν το πλυντήριο πιάτων και να φτιάξουν σαλάτα.
Τα παιδιά που είναι 8-9 χρονών μπορούν να γεμίσουν το πλυντήριο των πιάτων, να πλύνουν ρούχα και να ξεσκονίσουν τα έπιπλα.
Τα παιδιά που είναι 10-11 χρονών μπορούν να καθαρίσουν τα μπάνια, να σκουπίσουν τα χαλιά με την ηλεκτρική και να ετοιμάσουν φαγητό.
Τα παιδιά που είναι 12 και πάνω μπορούν να πλύνουν το αυτοκίνητο, να καθαρίσουν τα τζάμια και να σιδερώσουν.
Στο δικό μας σπίτι έχουμε εφαρμόσει κατά καιρούς διάφορα συστήματα για να μοιράσουμε τις δουλειές για το ποιος κάνει τι. Στην ηλικία που είναι τώρα οι κόρες μου τα 2 αγαπημένα μας συστήματα είναι τα εξής:
Το σύστημα με τις θέσεις
Το κάθε παιδί αναλαμβάνει υπεύθυνο για κάποια συγκεκριμένη εργασία, για μία ολόκληρη εβδομάδα. Κάποιες από τις θέσεις που έχουμε ορίσει είναι:
- Υπεύθυνος μπάνιων (αυτή τη θέση την έχουν ονομάσει «μπανίστας»)
- Υπεύθυνος κουζίνας (ή αλλιώς «κουζινάρχης»)
- Υπεύθυνος πλυντηρίου: πλύσιμο, άπλωμα, δίπλωμα (ή αλλιώς «διπλώστρας»)
- Υπεύθυνος σκουπιδιών (ή αλλιώς «σπουπιδιάρης»)
- Υπεύθυνος ξεσκονίσματος (γνωστός ως «ξεσκονόπανος»)
- Υπεύθυνος σκουπίσματος (δεν έχουν βγάλει όνομα, αλλά το σκούπισμα γίνεται συνήθως με μπαλόνι)
Καμιά φορά αναλαμβάνουν μια θέση και οι δύο μαζί αλλά τις περισσότερες φορές τις ξεχωρίζουν.
Αυτό δε σημαίνει ότι όσο είναι υπεύθυνες για μια θέση, δεν κάνουν καμία άλλη δουλειά. Το δωμάτιό τους είναι πάντα υπ’ ευθύνη τους. Επίσης, πάντα μοιραζόμαστε κάποιες καθημερινές δουλειές όπως το στρώσιμο και το σήκωμα του τραπεζιού.
Το σύστημα με τις κάρτες (κατεβάστε τις δωρεάν)
Γράφουμε τις διαθέσιμες δουλειές σε κάρτες ή χαρτάκια και τις βάζουμε σε ένα βάζο. Όταν φτάνει η ώρα για τις δουλειές το κάθε παιδί διαλέγει από ένα χαρτάκι και κάνει τη δουλειά που θα του τύχει!
Αυτό το σύστημα είναι πιο «παιχνιδιάρικο» γιατί έχει αγωνία «τι θα σου τύχει». Οπότε συστήνω να ξεκινήσετε από αυτό. Για ευκολία θα χαρώ να κατεβάσετε τις δικές μας κάρτες με τις δουλειές. Τυπώστε τις, κόψτε τις, αφαιρέστε όσες δεν σας ταιριάζουν και ξεκινήστε σήμερα κιόλας! Υπάρχουν και κενές κάρτες για να τις συμπληρώσετε με τις δικές σας ιδέες για δουλειές.
Συμπληρώστε την φόρμα που θα βρείτε εδώ και σε λίγα δευτερόλεπτα οι κάρτες με τις δουλειές θα είναι στο email σας.
Και αν αναρωτιέστε αν τα παιδιά μου γκρινιάζουν που χρειάζεται να κάνουν δουλειές θα σας απαντήσω ειλικρινά. Και βέβαια γκρινιάζουν! Κι εγώ γκρινιάζω όταν κάνω δουλειές, πώς να μην γκρινιάζουν τα παιδιά; Όσο κι αν καταλαβαίνουν ότι χρειάζεται να βοηθήσουν, κολλάνε στο γεγονός ότι οι φίλοι τους δεν κάνουν δουλειές. Αδικία!
Η αντίδρασή μου; Είναι η ίδια ακριβώς που θα είχα αν μου γκρίνιαζαν ότι εκείνες τρώνε υγιεινά ενώ οι φίλοι τους ανθυγιεινά.
Δουλειές σπιτιού λοιπόν! Γινόμαστε όλοι μια ομάδα, βοηθάμε τα παιδιά να γίνουν ανεξάρτητα και τους δίνουμε τα εφόδια για επαγγελματική επιτυχία.
Καλή επιτυχία!
