Αν μου ζητούσαν να διαλέξω ένα από τα πιο χαρακτηριστικά γνωρίσματά μου είναι αυτό της οργάνωσης: χωρίς αυτήν δεν πάω πουθενά, χρειάζομαι λίστες, ημερολόγια, σημειώσεις και πρόγραμμα.
Για αυτό και όταν ξαναθυμήθηκα το έθιμο της κυρά Σαρακοστής μέσα από τα σχολικά χρόνια των παιδιών μου (στη δική μου εποχή δεν ήταν τόσο διαδεδομένο το έθιμο) ενθουσιάστηκα. Άλλο ένα ημερολόγιο, πολύ του τύπου μου. Κάτι σαν ημερολόγιο αντίστροφης μέτρησης δηλαδή!
Τι είναι η κυρά Σαρακοστή και τι συμβολίζει
Η κυρά Σαρακοστή είναι ένα από τα παλαιότερα πασχαλινά έθιμα. Λειτουργεί ως ένα χειροποίητο ημερολόγιο που μας βοηθά να μετράμε τις εβδομάδες που μεσολαβούν από την Καθαρά Δευτέρα μέχρι και τη Μεγάλη Εβδομάδα. Για το λόγο αυτό η κυρά Σαρακοστή έχει 7 πόδια, ένα για κάθε εβδομάδα της Σαρακοστής.
Στα περισσότερα σπίτια, το αυτοσχέδιο αυτό ημερολόγιο φτιαχνόταν με χαρτί. Η ίδια απεικονιζόταν συνήθως με ένα μαντήλι και έναν σταυρό στο κεφάλι, σταυρωμένα χέρια σαν να προσεύχεται, χωρίς στόμα γιατί νήστευε και φυσικά με επτά πόδια – ένα για κάθε εβδομάδα της Μεγάλης Σαρακοστής.
Κάθε Σάββατο, με πρώτο αυτό που ακολουθεί την Καθαρά Δευτέρα, της έκοβαν ένα πόδι και έτσι είχαν εικόνα του πόσες εβδομάδες απομένουν μέχρι το Πάσχα. Το τελευταίο πόδι το έκοβαν το Μεγάλο Σάββατο.
Μάλιστα το παλιό έθιμο λέει ότι αυτό το κομμάτι χαρτιού το έκρυβαν σε ένα ξερό σύκο ή στο ψωμί που θα έψηναν για το βράδυ της Ανάστασης. Όποιος έπαιρνε το σύκο με το χαρτί από το καλάθι ή σε όποιον τύχαινε η φέτα του ψωμιού με το χάρτινο πόδι της Κυράς Σαρακοστής, θα ήταν καλότυχος.
Σε πολλά μέρη της Ελλάδας, έφτιαχναν την Κυρά Σαρακοστή με αλατοζύμη, δηλαδή αλεύρι, αλάτι και νερό. Μάλιστα αν είστε μέλος στο Love, Mom, το κλαμπ μελών μου αποκλειστικά για μαμάδες, θα μάθετε πώς να φτιάξετε μία νέα, πιο μοντέρνα εκδοχή κυρά Σαρακοστής με αλατοζύμη, που είναι χρωματιστή!
Κατεβάστε το εκτυπώσιμο της κυρά Σαρακοστής
Αν θέλετε να αναβιώσετε κι εσείς το υπέροχο έθιμο της κυρά Σαρακοστής, κατεβάστε το εκτυπώσιμο αρχείο που ετοίμασα για εσάς. Γίνετε συνδρομητές στο newsletter μου συμπληρώνοντας την παρακάτω φόρμα και θα το λάβετε στο email σας στη στιγμή, ως δώρο καλωσορίσματος!
Παραδοσιακό τραγούδι της κυρά Σαρακοστής
Και φυσικά, μην παραλείψετε να μάθετε και το παραδοσιακό τραγουδάκι της κυρά Σαρακοστής:
Την Κυρά Σαρακοστή που είναι έθιμο παλιό
οι γιαγιάδες μας τη φτιάχναν με αλεύρι και νερό.
Για στολίδι της φορούσαν στο κεφάλι της σταυρό
και το στόμα της ξεχνούσαν γιατί νήστευε καιρό.
Και μετρούσαν τις ημέρες με τα πόδια της τα εφτά
κόβαν ένα τη βδομάδα, μέχρι να ‘ρθει η Πασχαλιά.
Πώς να χρησιμοποιήσετε το εκτυπώσιμο της κυρά Σαρακοστής:
- Κατεβάστε το στον υπολογιστή σας και τυπώστε το.
- Κόψτε την κυρά Σαρακοστή περιμετρικά.
- Χρωματίστε την.
- Κολλήστε την στο ψυγείο.
- Κάθε Σάββατο, από το πρώτο Σάββατο μετά την Κ. Δευτέρα και μέχρι το Μεγάλο Σάββατο, θα κόβετε ένα πόδι.
Καλή Σαρακοστή και καλό Πάσχα!
Κατερίνα Θ. Κατριβάνου αναφέρει:
Για να είμαι ειλικρινής δεν το ήξερα αυτό το έθιμο και δεν έτυχε ποτέ να το ακούσω !
Μπράβο που το βρήκατε και μπορεί να ξαναζωντανεύει …
Καλή Σαρακοστή!
Aspa αναφέρει:
Καλή Σαρακοστή!